In de zomer van 2021 hebben wij een vervolg van “Onze Randen Van Europa ” reis in 2020 gedaan ; alleen nu iets verder.

Wij reisden van Moldavië via Odessa in Oekraïne naar Georgië en Armenië.

Moldavië is één van de onbekendste landen van Europa en het wordt vaak het armste land genoemd. Wij vliegen vanaf Eindhoven met Wizzair naar Chisinau. Het is opvallend hoe vol de vlucht is en het zijn allemaal Moldaviërs die in Nederland of buurlanden lijken te verblijven. Bij nader inzien is dat misschien wel te verklaren omdat je als Moldaviër ook makkelijk een Roemeens paspoort kan krijgen zodat je toegang hebt tot de EU.

Het is een heuvelachtig land zonder spectaculaire landschappen. De hoofdstad Chisinau met 500.000 inwoners heeft een typische Oostblok uitstraling met uitgestrekte buitenwijken met heel veel flats waarvan sommige met typisch brutalistische architectonische kenmerken.

In het centrum staat het verkeer constant vast ; het kost veel tijd om van A naar B te gaan.

Het drukke centrum van Chisinau is rondom de markthallen en busstation. Er zijn niet zo veel restaurants en terrassen, geen wonder want de koopkracht is laag en er zijn weinig toeristen

Bijna niemand spreekt Engels. Wij hebben prima appartement op de vijfde verdieping van een typisch oost Europees flatcomplex.

De grootste attractie van Moldavië zijn de grootste wijnkelders van de wereld bij Cricova.

Wij hebben verder niet zoveel gezien van Moldavië omdat wij op doorreis waren. Het lijkt ons een heel prettig land en wij zie ons best nog een keertje daar naartoe gaan om er twee weken doorheen te trekken. Het openbaar vervoer gaat voornamelijk met minibusjes oftewel maxi taxi’s, net zoals in buurland Roemenië.

Breda• 2 Augustus• 21° Wij Vertrekken!

Wizz Air heeft een wit vliegtuig zonder opschrift ingehuurd van een leasemaatschappij.

Proost, het eten in een Italiaans restaurant was fantastisch😃😃

Chișinău• 3 Augustus • 28° Smakelijk ontbijt , er is gelukkig ook omelet, dat kunnen wij dan als ontbijt gebruiken; 100 Moldavische Lei = €5

Chișinău •3 Augustus •28°

Ons appartement is perfect. Net de Yandex app op mijn telefoon gezet. Yandex is de Russische Google. Yandex Go is taxi app net als Uber. Mijn Moldavische telefoonnummer er op gezet. Gisteren bij aankomst een simcard gekocht voor €2 met 20 GB aan data😀😀

Chișinău•3 August•28° Stads- terras wandeling, nationaal museum bezocht. Veel parken, relaxte stad.

Onze TIPS:

Muzeul Național de Istorie a Moldovei : “De moeite waard. Gedeeltelijk gerenoveerd. Helaas is meeste tekst alleen in het Roemeens. Entree is maar € 1,00. 

Rock’n’Roll Café: “Ok, leuke plek in hartje stad”

Nr 1supermarkt : “De beste supermarkt van Moldavië. Heerlijke traiteur gerechten”

Rommelig centraal busstation. Morgen naar de wijnkelders van Cricova de grootste van de wereld. Lastig om er te komen, is maar 18km maar de Yandex taxiapp gaf aan dat er geen taxi’s beschikbaar zijn en de bus(jes) daar naar toe konden we niet vinden ook niet met behulp van Google Maps en bovendien spreekt bijna niemand Engels. Geregeld met de eigenaar van het appartement, voor 500 lei retour taxi met 3 uur wachten. 500 lei is €25. Doen we. Allemaal uitzoeken kost te veel tijd.

NB De taxi app werkt wel heb ik uitgetest, alleen zijn er op veel momenten geen wagens beschikbaar. Gewoon een aantal keren proberen in 10 minuten ofzo en natuurlijk het beste buiten de spits!

T

TIPS:

La PlăcinteRoemeens/Moldavisch: “Moeders keuken”

Cricova • 4 Augustus •30° De wijnkelders zijn inderdaad de moeite waard. 120 km totaal! Verschillende BWers hebben er een wijnvoorraad.

Moldavië

Korte introfilm

Simcard:

Moldcell simcard; 20 GB data , prima bereik, verkrijgbaar bij aankomsthal luchthaven voor maar €1,50!!.

Transport:

Binnen Chisinau; YandexGo taxi ( heb geduld met de app, is regelmatig overbelast)

Buiten Chisinau; Maxitaxi (minibus) naar Tiraspol en andere plaatsen vanaf centraal busstation ( is wel effe zoeken want dit beslaat een gebied bestaande uit een aantal straten en perrons).

Prijsniveau Moldavië

Ontbijt 2 x omelet 3 cappuccino €10

Terras in park is opvallend duur! 2 x limonade €6.30

Restaurant Placinta €19  2x hoofdgerecht 1 voorgerecht 4x 0.5 liter bier

Overnachting appartement €32 per nacht

Taxi airport  appartement  110 lei €5.50

Taxi retour wijnkelders met 2 uur wachttijd= 500 lei = €25

Entree wijnkelders €17.50 p p

20 gb en 250 min lokale simcard 30 lei €1,50!!

Restaurant Placinte €22  2 hoofdgerechten + 2 voorgerechten en 4 x (0,5) bier

Trolleybuskaartje  €0.25

Kant en klaar broodje supermarkt €0.50

Vinăria Cricova;ondergrondse wijnkelders

Van Chisinau naar Tiraspol in Transnistrië in 2 uur • 5 August•31°

Transnistrië is in 1990/91 afgescheiden van Moldavië na de onafhankelijkheid Is communistisch in naam maar daar is ook alles mee gezegd. Alles is in handen van een paar Oligarchen. Het bedrijf met de naam Sheriff zie je overal. Wij gaan zo vertrekken; eerst met taxi naar busstation vandaar met (mini) bus naar Tiraspol een ritje van 2 uur inclusief oponthoud bij grens

Tiraspol •5 Augustus •31° Het minibusje ( heet hier maxi taxi) deed een beetje aan Afrika denken. Benauwd en op een hobbelige weg. Grensovergang is een fluitje van een cent ( naar een vaccinatiebewijs wordt niet gevraagd) . Het hostel is oud sovjet stijl met een knipoog. Een hippieachtige Noorse man, gehuwd met een Russische, van onze leeftijd doet de ontvangst. Grappig. Verder is er niet veel te zien in deze stad. Aan de rivier de Djnestr ligt een fraai stadspark en er is zelfs een stadstrandje.

Like Home hostel op loopafstand van het centrum in Sovjet retro stijl  ; : “Topper, heeft een Dorm en 2 tweepersoonskamers waarvan 1 met douche en 1 douche en toilet, spotgoedkoop €16, inclusief een prima ontbijt. Noorse eigenaar😃”

Tiraspol •5 Augustus •31°

We maken een stadswandeling vanuit ons hostel.

Er is op een Sovjet retro stijl restaurant en wat Brutalistische architectuur na niet zo veel te zien en te beleven. Er heerst een beetje een Oostblok sfeer van 30 jaar geleden. Het park aan de rand van de rivier de Djnestr is een leuke plek om even te relaxen. Ik huur voor 30 minuten een e step. aan de overkant van de rivier is een zelfs een zandstrandje. De sfeer is relaxed en er zijn weinig uniformen te zien , dit in tegenstelling tot veel communistische landen in de jaren 80 van de vorige eeuw. We lopen langs een aftands warenhuis wat grotendeels niet meer in gebruik is en bezoeken een ondergrondse bar wat een Sisha lounge blijkt te zijn voor een sanitaire stop. Het ziet er van binnen heel modern uit. De bediening spreekt echter geen woord Engels.

De meeste benzine pompen en supermarkten zijn van het merk Sherrif in handen van de invloedrijkste oligarch van dit staatje. Hun eigen voetbalclub staat met stip bovenaan in de Moldavische competitie en heeft zelfs Real Madrid in eigen huis verslagen in de voorronden van de Champions League.

Wij bezoeken een grote Sheriff supermarkt in het centrum; aan deze winkel kan onze Appie een puntje zuigen!

Veel keuze qua restaurants zijn er niet en wij belanden tenslotte in een Italiaans restaurant aan de rand van het centrum waar wij prima eten voor € 17 ( pizza en risotto en 4 pinten bier). Het laatste stuk naar ons hostel missen wij een afslag en lopen te ver door terwijl het al schemert. Ik heb geen navigatie omdat mij Moldavische simcard hier niet werkt. Ik spreek een aantal voorbijgangers aan die geen Engels spreken maar heb tenslotte geluk: een man spreekt een beetje Engels en zo komen wij weer op de goeie weg.

TIPS

Sheriff supermarkt; leuke supermarkt met heel veel vers

Love Сafé € Restaurant: “Prima eten voor weinig geld”

Prijsniveau TIRASPOL (Transnistrie)

100 Transnistrië roebel = €6

Love Cafe 1 pizza + 1 Risotto + 4 bier 275 roebel = €17

Taxiritje in Tiraspol €1.50

2 milkshake + 2 ijscoupe 160 roebel € 10

Overnachting hostel eigen kamer met douche maar geen toilet €17

van Tiraspol naar Odessa met minibus• 6 Augustus •29°Tiraspol – Oekraïne grens – 100 km.

Hartig ontbijt Russische stijl vanmorgen. Flink onweer vanmorgen. Gaan zo vertrekken. Taxi naar treinstation van Tiraspol waar bussen zouden vertrekken naar Odessa. Geen bus naar Odessa echter te bekennen. Alleen een bus die naar Moskou gaat. We lopen wat rond en proberen wat info te krijgen maar dat heeft geen zin omdat men alleen Russisch spreekt. Een taxi chauffeur spreekt ons aan.

Oekraïne

6 Augustus •29°

Eerst taxi moeten nemen naar de Oekraïense grens (de man vroeg €15 later €10 en wij hebben uiteindelijk €20 betaald — we hebben alleen lapjes van €20 — niet slim achteraf –omdat hij “geen geld terug kon geven”). Bij de grens van Oekraïne deden ze wat moeilijk over ons vaccinatiebewijs van het RIVM maar toen we het Gele Boekje erbij pakten ging het vlot. Bijna niemand spreekt Engels en dat geeft vaak misverstanden. Heb geld gewisseld om een Oekraïens busje naar Odessa ( 80km) te betalen 60 Hryvna pp (= €2) en een Oekraïense simcard gekocht . Het busje vertrok net voordat de bui losbarstte. Wij werden gedropt aan de rand van Odessa en konden dankzij de aan de grens aangeschafte Oekraïense simkaart een taxi bestellen via de app Bolt. De taxi bracht ons helaas bij het verkeerde Black Sea hotel (Er zijn er twee ,– mijn fout) en vervolgens met hulp van Google Maps naar het juiste Black Sea hotel gelopen in 20 minuten.

Grens Oekraïne met Transnistrië

Odessa•7 Augustus •27°

Free Walking Tour, terras, citytour met electrocar, mosselbar, bar en tot slot Nederlander die Bolttaxi rijdt en stroopwafels verkoopt en appartementen verhuurd. Kortom geen saaie dag in een boeiende stad😃👌

TIPS:

Kotelok – Бар Мидий; mosselrestaurant: “Toppertje medium prijs (€30-35 voor 2) Heerlijke mosselvariaties”

Passage: “Prachtige klassieke passage uit 1899”

Odessa National Opera and Ballet Theater ) Dit Opera gebouw is een van de mooiste van Europa”

Merry Berry: “Heerlijke koffie en sapjes”

Odessa• 8 Augustus•28°

Odessa is een leuke stad met een rafelrand. Ongeveer dezelfde grootte als Amsterdam. De stationsbuurt is erg shabby waar ons nette hotel is. Maar er zijn ook prachtige buurten en er staan prachtige statige gebouwen. Wel hebben veel balkons last van (beton) rot. Zeker geschikt voor een citytrip maar er zijn (nog) geen rechtstreekse vluchten vanuit Nederland. Het is hier heel goedkoop omdat de levensstandaard veel lager is als in NL. Toch zijn de terrassen vol. Straks naar de luchthaven om vandaar naar Batumi in Georgië te vliegen. Opmerkelijk; Toiletten zijn gender neutraal Bijna overal Cashless betalen met creditcard(visa/master). NL bankpas werkt niet. Bijna niemand spreekt Engels, ook de jongeren niet. Heel veel E stepjes in de stad. Mondkapjesbeleid; zeer relaxed, niet in winkels of restaurants, op een enkele uitzondering na. TIPS:

Taras Shevchenko park (Парк ім. Тараса Шевченка): “Boekenmarkt”

Odesa Food Market

Prijsniveau Odessa

Matrushka van grens Transnistrië naar Odessa €2 pp

Hotel Black Sea €38 per nacht exclusief ontbijt

Simcard 100 gryvna €3,20

Bolt:  ritje savonds €3

Pizzeria in centrum; 2 hoofd 4 bier €24 A1 locatie

Merry Berry; een hippe koffieketen; 2x 0.5 koffie 2 x cheesecake 1 x 0.5 verse sap €11

Kotelek mosselbar €30 voor 2 x mosselen en 2 grote bier

City electrocar  200 pp €6.50

Free Walking Tour €16

GEORGIE

Bij Georgië struikel je over de reisblogs tegenwoordig. Ik ga hier dan ook geen zoveelste blog met alle bezienswaardigheden toevoegen. (tip reisgidsen: Bradt Georgia 2018 of Lonely Planet Georgia/Armenia/Azebeidjan 2021) . Wel een persoonlijke indruk annex reisdagboek.

Is het de moeite waard? Zeker; het is een prachtig boeiend land. Het mooist vonden wij Svanetie met Ushguli als hoogtepunt (op kaart links boven). Het lelijkst; de Zwarte Zee badplaats Gonio. Sowieso moet je voor mooie stranden over het algemeen niet aan de Zwarte Zee zijn. Overigens is de stad Batoemi wel de moeite waard vanwege de bizarre architectuur; een soort mini Dubai.

Kazbegi ( op kaart midden-rechts boven) is ook heel mooi gelegen, al vonden wij de plaats zelf veel minder sfeervol als Mestia. Voordeel is dat je bij Kazbegi meer excursiemogelijkheden hebt en ook wat lichte wandelopties.

Tibilisi de hoofdstad is zeker de moeite waard voor een paar dagen. De stad is mooi gelegen tussen de bergen. Nadeel vonden wij het drukke verkeer; de fraaie hoofdboulevard Rustaveli fungeert als een soort snelweg; oversteken kun je alleen bij een aantal onderdoorgangen. De oude stad is behoorlijk toeristisch.

Verrassend vonden wij ons onderkomen in Signagi op de berg gelegen met een indrukwekkend panoramisch uitzicht op een vlakte met op de achtergrond de Kaukasus ( op kaart meest rechtse cirkel).

Het prijsniveau is heel prettig en je kunt je (soms) de luxe veroorloven door een auto met chauffeur via Go Trip ge te huren voor €80/€90 per dag. Doe je dit niet dan heb je te maken met lange reistijden, zeker als je naar Svanetie gaat. Marshrutkas zijn dan het enige alternatief. Het treinverkeer is helaas erg beperkt en was voor ons niet relevant. Kazbegi is overigens wel goed met een Marshrutka te bereiken. Hebben wijzelf ook gedaan.

Georgië

Gonio Beach • 9 Augustus •26°

Gisteren na een mooie landing gearriveerd. Douaneformaliteiten gingen snel. Hier keek men alleen naar het RIVM vaccinatieformulier. Taxi zette ons eerst verkeerd af — ik zag het gelijk op Google Maps– en daarna op het juiste adres waar vervolgens een oud(ere) dame aangaf dat het geen pension was! Daar stonden wij dus. De locatie was exact de locatie volgens Booking en Google. De vrouw belde naar iemand en even later kwam er een man die zei dat alles ok was.

Mwaahhh, deze plek is niets voor ons. Vreselijk strand met harde (lounge) muziek bij de strandtenten. Meestal Georgische toeristen en wat Iraniërs. De badkamer stinkt een beetje en de weg voor het pension is een modderpoel. Nu eerst maar eens een wasserette zoeken om de was te laten doen

Batumi City •9 August•27°

Spectaculaire stad. Mini Dubai. Heel bijzondere architectuur. Post modernisme. Klassieke gebouwen worden nagebouwd. Gisteren eind van de middag enorme wolkbreuk. Het strand bij Batumi City is veel rustiger! En breder. Omgekeerde wereld, alsof Scheveningen rustiger is als Vrouwenpolder… Dus we hadden beter iets in Batumi kunnen boeken, Gonio Beach is niks🥶

Batumi stikt van de casino’s, vandaar al die wolkenkrabbers, geld moet tenslotte ergens heen☺TIPS BATUMI

Kutkhe Kunchuli: “Leuk Georgisch restaurant”

Tbilisi Square; centrale hart van de stad.

Le Méridien Batumi: een van de spectaculairste gebouwen in deze stad om te zien, natuurlijk geen tip om te overnachten…

Akura restaurant€ : “Dit is een eethuisje met verrukkelijke Georgische gerechten! Wij waren maar €15 kwijt voor twee inclusief 4 bier😀”

Mestia•11 Augustus•19°

Na 5 uur rijden met auto met chauffeur aangekomen in Mestia in het Kaukasus gebergte : 277 km ; €95 via GoTrip.ge een platform van lokale chauffeurs. De Georgische keuken is top! Er zijn twee restaurants in NL; in Amsterdam en Den Haag. Reken je Georgië tot Europa, wat de meerderheid doet; dan is de hoogste berg van Europa de Elbruz met 5642 m hoog en die ligt in de Kaukasus.

De plaats Mestia is de uitvalsbasis voor dit gebied Het is een toeristische plaats in een prachtig berg gelegen gebied Er zijn hotels, hostels ,restaurantjes een een Spar supermarkt

Wij gaan met een shared taxi naar Ushguli. een van de hoogstgelegen bergdorpen met de typische Svanetiaanse bouwstijl met hoge torens als wacht uitkijktorens spectaculair gebergte het doet soms een beetje denken aan Wallis In Zwitserland In de jaren 60 de tocht duurt bijna twee uur over een slechte weg prachtige uitzicht afgerolde rotswanden . We hebben een chalet  geboekt in dit plaatsje en dat ligt inderdaad prachtig aan de rand op palen met magnifiek uitzicht. Het  ontbijt en diner nemen we erbij;  het ontbijt is veel te veel ,  lekker wel hoor , maar ik ben helaas niet helemaal lekker, Ik heb een lichte voedselvergiftiging opgelopen door dat vele producten uit rauwe melk zijn bereid denk ik.

Er zijn ontzettend veel wandelmogelijkheden maar dan moet je wel  flink klimmen en dat is voor ons wat te veel gevraagd. Wij genieten van het uitzicht en zijn lekker aan het chillen. We zien ook een poster hangen in het dorpje van een film met de naam Dede die hier opgenomen is.  Ik heb de DVD in huis gehaald. Het is een bekroonde art house film over een familiedrama in deze streek.

Terug naar Mestia was het de bedoeling om te gaan vliegen naar Tbilisi maar dat lukt helaas niet omdat het weer te slecht is en  dat horen we een half uur voor het vertrek. We moeten iets snel regelen om alsnog in Tiblisi te komen en in de vertrekhal  staat gelijk iemand die zich  als taxi aanbiedt en na wat over en weer gepraat betalen we € 90. Er komen nog twee reizigers bij een Nederlands Indonesische jongen met zijn Litouwse vriendin en het wordt een heel gezellige rit. er wordt heel veel gepraat over alles en nog wat  en na  meer dan 8 uur onderweg te zijn arriveren wij aan het begin van de avond In Tiblisi.

Wij laten ons afzetten bij het door ons gereserveerde appartement.

Het bestaat uit een ruime slaap/zitkamer met keuken en douche/WC. Tevens is er ook een terrasje. De hal is een complete bibliotheek met Georgische literatuur. De eigenaresse is  een kunstenares van rond de 60. Zij spreekt een beetje Engels.

VERVOLG REISDAGBOEK

Mestia•12 Augustus •21° (1400 m hoogte) is the place to be in de Kaukasus. Ondanks Koning Covid zijn er opmerkelijk veel toeristen; veel lokale maar ook genoeg buitenlandse toeristen. Had vannacht diarree en voel me niet topfit. Gaan straks met een taxi naar Usgulli , het hoogst gelegen dorp van Europa waar wij 2 dagen een chalet hebben gehuurd. Overal van die hoge uitzichtorens uit de Middeleeuwen om vreemde gasten te weren.

Net wat boodschapjes gedaan bij de Spar, die zie je toch overal in de wereld. Brabants bedrijf van oorsprong. De Spar supermarkt handig, Let wel in de loop van de middag is er veel uitverkocht. Vooral brood”

Ushguli•12 Augustus •19°

Prachtige rit. Helaas kon de taxi het laatste stuk niet rijden omdat de weg was opgebroken. Met de twee andere passagiers moesten wij klauterend om de wegopbreking heen gaan. Lekker met die trolley van mij en Anne Marie haar grote rugzak. Gelukkig hielp de Ierse passagier Annemarie en is mijn trolley hybride zodat ik hem ook als rugzak kan gebruiken maar pffffff🧗 Overigens inspanning wordt beloond, we hebben nu een huisje met een fantastisch uitzicht

Ushgulli •13 Augustus • 20°

Aan het eind van de middag komen er meer wolken en aan het begin van de avond gaat het even flink onweren, zie je ook vaak in de Alpen. Nachts koelt het flink af tot 10 graden. Heel veel wandelmogelijkheden maar voor ons te zwaar🤥. De routes zijn gemarkeerd. Doet mij een beetje denken aan Zwitserland jaren 60 ( maar dan zonder die torens). Prachtig hier, wie weet komen we nog een keer terug.

Ushgulli is prachtig, gewoon een paar dagen op je laten inwerken dat oude dorpje met die wachttorens.

Mestia•14 Augustus •16° Stromende regen vandaag. Terug in Mestia na een modderige rit.

Mestia bus terminal  “Busjes naar Ushgulli. Er is een “Busvrouw” die Duits spreekt die alles regelt. Shared taxi 40 GEL p.p. als dit lukt. Wij betaalden heen 180 GEL voor ; een auto moet ongeveer 200 GEL opleveren. Meer is extra winst. In Ushgulli : voor transport gewoon bij de brug staan en een busje oppikken ”(3 Lari = €1)

Mestia naar Tbilisi— 50 min– wordt 8 uur •15 August•17°

Klaar voor vertrek. Zal het vliegtuigje vliegen? Lijkt van wel. NEE dus; weer is te slecht. Chauffeur op vliegveldje biedt rit aan naar Tbilisi voor GEL 300. Dat is €90 en dat is onder mijn maximumbedrag van €100. Er gaan nog twee andere passagiers mee. Dus met gedeelde taxi met twee andere toeristen naar Tbilisi, dat is een hele rit van 8 uur zeker. We reizen met een stel; bestaande uit een Nederlands- Indonesische man en zijn Litouwse vriendin. Ze wonen overal maar momenteel in Den Haag. Prachtige route, veel koeien en varkens op de weg.

We arriveren in Zugdidi. Daar van auto gewisseld en vervolgens op weg richting Tbilisi. Op een gegeven moment zijn we de bergen uit en komen op de moderne snelweg uit die van Batoemi naar Tbilisi loopt.

Tbilisi •16 Augustus •32° Prachtig klassiek appartement, €30 per nacht; Stamba hotel; architectonisch een absolute Must See afbeelding boven

Tbilisi

Tiblisi ligt in een dal van de rivier de Vere Het is een langgerekte stad van een miljoen inwoners met heel veel spraakmakende architectuur. Er is een oud centrum en  heel veel uitgestrekte (oostblok) wijken.

Het beste is een Hop On Hop bus te nemen  om een eerste indruk te krijgen doch ideaal is deze bus niet. De route is beperkt en de koptelefoontjes In de bus werken niet. Verder adviseren wij om een Free Walking tour te doen. Overigens gaat zelf wandelen prima maar wat een beetje jammer is dat het er zo vreselijk druk verkeer is sommige boulevards kun je niet oversteken.  Er zijn wel om de zoveel meter voetgangerstunneltjes maar het spontaan heen en weer hoppen over zo’n straat is niet te doen Het razende verkeer produceert de nodige decibels en uitlaatgassen. De oude stad is grotendeels autovrij met leuke klassieke Georgische woningen maar wel heel erg toeristisch. Er zijn ondanks de corona best wel wat toeristen, niet uit West-Europa maar uit omliggend landen zoals Oekraïne en Kazachstan. Ook bezoekers uit de Arabische landen ontbreken niet, te zien aan de vaak conservatief geklede dames. Leuk is het Fabrika complex waar allemaal alternatieve bedrijfjes, winkeltjes, koffie-eettentjes zijn en er is een  hostel. Het is allemaal opgezet door een rijke ondernemer die ook het luxe Stamba hotel in beheer heeft wat overigens een bezoek zeker waard is!

Heel fijn is dat je overal Uber kunt gebruiken zodat je makkelijk zigzag door de stad kan gaan en een ritje kost vaak niet meer als twee of € 3 dus,  daarvoor hoef je het niet te laten. Toen wij in Tbilisi waren was de metro vanwege Covid buiten gebruik evenals de kabelbaantjes die je naar de hoger gelegen delen van de stad brengen.

Een excursie naar het naast gelegen Mtscheta is ook iets wat steeds genoemd wordt.  Wij hebben het ook gedaan maar ik vond het plaatsje zelf nogal tegenvallen;  er staat een hele mooie kerk (Svetitschoveli kathedraal)  maar verder zie je vooral souvenirs straatjes. Het enige wat echt bijzonder is het Dzjvarik klooster wat op hoge berg ligt met een prachtig uitzicht.

•6 Augustus •31°

Vandaag wasgoed afgegeven bij een oude wasserette; een Hop On Hop Off City bus genomen om een eerste indruk te krijgen. Bruisende stad met veel fraaie gebouwen. Nadeel zijn de drukke boulevards die als halve snelwegen de stad doorkruisen. Oversteken kan alleen via een onderdoorgang die er overigens genoeg zijn. Veel verkeerslawaai en luchtvervuiling van de uitlaatgassen. De oude stad is gelukkig grotendeels autovrij. Gaan we morgen doen. Bijna geen westerse toeristen maar wel veel Arabische en Iraanse bezoekers waarvan veel vrouwen met “Taliban” look.😉

TIPS

 “Neem de Hop On Hop Off bus van WST voor een eerste indruk; €18 pp 24 uur geldig, niet echt goedkoop maar je komt wel langs alle highlights. ”

Restaurant Vere: “Prima gelegenheid om (buiten) iets te eten en te drinken in een park. Gem prijs voor maaltijd met twee en een drankje €16”

Spar | სპარი: bijna op elke hoek ; handig voor ontbijt.

Pinnen:  “Je kunt bijna alles cashless betalen hier. Ook met een gewoon met Nederlands bankpas.”

Tbilisi Free Walking Tour: “ die van Freetour is de enige echte!”

Tbilisi•17 Augustus•33°

Free Walking Tour gedaan. Het is hier flink toeristisch in de oude stad. Ondanks Covid zijn er best veel toeristen, maar weinig komen uit West Europa. Hier in de oude stad betaal je (bijna) Nederlandse prijzen als je ergens zomaar gaat zitten. Een simpele milkshake kostte €3.30. Overigens is een biertje nog altijd een stuk goedkoper als in NL, in het toeristische centrum. We eindigen onze dag in het Fabrika Complex. Een oud fabrieksterrein omgetoverd tot een hip gebied. Beetje Strijp Eindhoven. Leuk.

TIPS: Fabrika (ფაბრიკა): “Super toffe plek a la Strijp Eindhoven.

Mtscheta 18 Augustus•34° : Mteschta even buiten Tbilisi bezocht. Vroegere hoofdstad. Een prachtige kerk bezocht en een (klooster) kerk op een berg met fraai panorama. Verder stelde het plaatsje wat minder voor als de reisgids(en) suggereren. TIPS

Jvari Monastery | : “20 GEL incl wachttijd met taxi vanaf Mtscheta ”

Svetitskhoveli | სვეტიცხოველი (სვეტიცხოველი): “Prachtige kerk waarin veel BGers zijn begraven.

REISDAGBOEK vervolg

Tbilisi•18 Augustus •33°

Zittend op ons balkon. Zojuist weer gegeten bij ons vaste adres aan de rand van het Vera park. Een halve liter bier kost daar maar 3.50 lari is €1.20. Een vers geperst wortelsapje is dubbel zo duur. Nog een docutip: Over voormalig First Lady van Georgië; Sandra Roelofs Stand by your president te zien bij NPO Plus

Morgen gaan we weer voor drie dagen de bergen in, naar Kazbegi.

Kazbegi•19 Augustus •23° Fraaie rit met Mahrustska (minibus) . Nu aangekomen in ons loft (links).

TIP: T&M Timeless Memories : “Twee lofts aan de rand van de plaats. Fraai uitzicht.

Dit hebben gedaan in Kazbegi;

Naar het klooster van Gergeti;  spreek met de taxi af bij de centrale bus stop bedrag is ongeveer € 10 met wachttijd

Excursie rond Kazbegi met bezoek aan het klooster aan de Russische grens is een heel leuke excursie; echt een aanrader

Excursie naar Juta; een hooggeplaatst bergdorpje; prettig is dat je van daaruit makkelijk kan wandelen zonder te grote hoogteverschillen zodat je ook een beetje sportief kan doen als je senior bent. Bovendien kun je ook veel meer wandelen als je dat wilt/kunt. Het plaatsje zelf heeft bijna niets te bieden.  Er is een hotel met restaurant waar je wat kunt drinken

Kazbegi versus Mestia (Svanetie)

Al met al vind ik Svanetie het mooist. Spectaculaire bergen in combinatie met de oude houden dorpjes met uitkijktorens

Zoiets zie je niet in Kazbegi maar voordeel daarvan is dat er je veel excursies kunt doen en het is ook veel sneller te bereiken vanuit Tbilisi; Als je niet zoveel tijd hebt , twee uur in plaats van 8 à 9 uur over de weg. De vliegverbinding van Mestia naar Tbilisi is helaas behoorlijk onbetrouwbaar. Het vliegtuigje is een soort Russische roulette in verband met de annuleringen

:

Kazbegi •20 Augustus •20° twee excursies gedaan, Darjali kloof aan de Russische Grens en Gergity Trinity kerk op een bergtop.TIPS

Mountain Freaks Travel Agency: “Organiseert ook excursies voor slechts 40 lari (€12) pp”

Cafe 5047m “Prima eetgelegenheid”

Juta op 2120 meter hoogte•21 Augustus •19° Excursie en gewandeld door het dal met weinig hoogteverschil

Kazbegi•21 Augustus•21°

Onze laatste avond. Veel excursiemogelijkheden hier. Veel meer toeristen ook. Opvallend veel Engelstaligen en Duitsers. Kazbegi blinkt niet uit in verfijnd eten. Van de menukaart die toch al enigszins beperkt is zijn meerdere gerechten niet verkrijgbaar. Ook de Spar heeft een beperkter assortiment. De drukke weg die door de plaats loopt verbindt Georgië en Armenië met Rusland en verder. Al met al een prachtige omgeving maar hoe is het hier over 5 – 10 jaar??? Morgen met auto en chauffeur via Go Trip.ge geboekt naar Signaghi.

Signagi•22 Augustus •33°

Gisteren na een 6 uur lange rit gearriveerd in dit prachtig gelegen huisje. Panoramisch uitzicht over een vlakte en daarachter de Kaukasus. We hebben al veel mooie plekken gehad maar dit overtreft alles😃 Onze chauffeur had gewerkt als chef-kok in Duitsland maar zijn tijdelijke verblijfsvergunning werd niet verlengd omdat hij daarvoor niet genoeg jaren had gewerkt. Een man van achter in de vijftig, een stevige rijder, soms iets te, maar OK. Op mijn verzoek bracht hij ons in lunchtijd bij een niet toeristische selfservice eetgelegenheid waar alleen locals komen. De BBQ van varkensvlees was de lekkerste die ik ooit heb gegeten😀 en dat alles voor een prikkie. Gisteravond kwam de eigenaar en zijn 11 jarige zoon – die prima Engels spreekt en tolkt -ons nog een salade brengen met heerlijke kaas en twee volle glazen heerlijke Georgische rode wijn. Doet soms een beetje aan Griekenland denken van meer dan 30 jaar geleden.

TIPSSighnaghi Fortress | სიღნაღის გალავანი: Ommuurde stad

Wij zijn met een chauffeur van GoTrip.ge gereden erg comfortabel en maar €64. Alternatief zijn Marshrutkas (minibusjes) maar dan moet je wel via Tibilisi en dat kost erg veel tijd. Bovendien zijn de busjes benauwd in de zomer. Het is natuurlijk wel veel goedkoper: ik schat ongeveer 20 Lari €6 p/p.

Wij doen deze reis een mix van busjes en auto+ chauffeur. Voor het budget en om het basic reizen niet te verleren(Afrika😄!”

Signagi•23 Augustus•33°

Vanavond BBQ Karper gegeten, super! Met gegrilde dille aardappels en aubergines met knoflook en koriander. Mijn tafelgenote had twee forellen in plaats van karper. Wij betaalden totaal maar €21 voor deze maaltijd incl. een liter sap en een half liter bier.TIP ; Kiziki galavani | ქიზიყის გალავანი : “Heerlijk karper eten met fantastisch uitzicht!.

Tbilisi• 24 Augustus •32° David Gareja klooster bezocht in het indrukwekkende steppelandschap aan de grens met Azerbeidjan (op kaart rechts onder).

Morgen naar Armenië.TIPS:

Hotel Classic: “Simpel maar degelijke kamer met ontbijt voor €24 Vlakbij busstation Ablavari voor bus naar Armenië”

Saamo | საამო: “Prima restaurant met dakterras in Armeense wijk. AANRADER

Georgië

inwoners: 7,5 miljoen

Oppervlakte: 1,7 x Nederland

BNP per hoofd van de bevolking : $ 4278 ( ongeveer hetzelfde als Armenië en Oekraïne); vergelijk NL = $ 52.000

Religie; Georgisch Orthodox

Politiek:

Sinds 10 jaar is de Georgische Droompartij de leidende partij (ruim 50%). DE UNM van oud president Saakasjvili haalde 25% bij de verkiezingen 2 jaar geleden

Geschiedenis;

Reisgidsen:

Transport

Tussen Tbilisi en Batoemi (en tussen gelegen plaatsen zoals Gori) v.v. is de trein de beste optie; Er rijdt een moderne airco trein 2x per dag. Bij weinig (of ongunstig) tijd(stip) is eventueel het vliegtuig een alternatief (> vliegtuig)

van Tbilisi naar Kazbegi is een Marshrutka (minibus) vanaf het Didube busstation in Tbilisi (4 uur) de beste optie

van Tblisi naar Yerevan;

met de trein:

In de zomer van midden juni tot eind september, trein 201 rijdt dagelijks, met als beginpunt Batumi (Makhindjauri station) om 15:40, vertrek uit Tbilisi om 22:16 en arriveert in Yerevan om 07:35.

Er is een 1st klas spalny wagon 2-bed sleepers, 2nd klas kupé 4-bed sleepers en , 3rd klas platskartny  sleepers.

De trein is compleet refurbished in 2021 met moderne air-conditioned wagons.

met de minibus:

Deze vertrekken vanaf het Ablavari plein aan de kant van een plantsoen met een speeltuin. Wij zijn even aan het zoeken geweest. Handig als je geen zin hebt in de nachttrein want je wordt wel in de nacht wakker gemaakt voor de grenscontrole. Een dienstregeling is niet bekend maar kom niet te laat. Wij vertrokken rond een uur of 10.

Buiten deze routes ( zoals Batoemi- Mestia/ Tbilisi-Mestia) is een auto met chauffeur via Go Trip ge de beste optie.

Vliegtuig

Een leuk alternatief dat je ook kunt vliegen met een vliegtuigje tussen Mestia en Tibilisi v.v. met Vanilla Sky.

Het kost maar €25! Helaas worden de vluchten vaak gecanceld bij slecht weer. Die pech hadden wij ook.

De website is een beetje knullig maar werkt wel met en master/visacard. Verwarrend is dat als je vanuit Tbilisi wilt vliegen je NATAKHTARI moet in toetsen, dat is een klein vliegveld ongeveer 25 km buiten de stad. Wij kregen het geld keurig teruggestort doen onze vlucht werd geannuleerd. Overigens zijn er ook vluchten van Tbilisi/Natakhtari naar Batoemi voor €38. Wellicht handig als je weinig tijd hebt.

Sim ENZO

Bijna overal 4G bereik.

Wij gebruikten een Magti simcard. Op de luchthaven te krijgen en wordt ook direct geactiveerd.

in Tibilisi zagen wij zelfs een simcard automaat van concurrent Beeline!

Handige Apps en Websites met betrekking tot Georgië;

Go Trip ge; super handig voor het huren van een auto met chauffeur voor een (nog) betaalbare prijs (Batumi – Tbilisi 375 km, vanaf €80, april 2022).

Voor info over het (beperkte) treinverkeer is de website Seat 61 het best.

Recharge.com voor het opladen van je beltegoed in de hele wereld, ook in Georgië

De taxi apps van BOLT en Yandex zijn onmisbaar.

PRIJSNIVEAU GEORGIE

Batoemi

Ontbijt voor 2 + 3 cappuccino €13.50 in strandpaviljoen van hotel aan het strand

Cablecar Batumi  €9 p/p

Taxi airport Batumi naar pension 50 lari €15

Lekaland restaurant Gonio €21  2 hoofd 4 bier

Pier Batumi ; 1 liter ananassap + 2 dessert 50 lari €15

Akura restaurant €15  2 hoofd 4 bier 0.5

Strandstoel €1.50 pp

Taxi Bolt of Yandex van Gonio naar Batumi  6 tot €8

Gonio Beach naar Mestia 277 km €95 auto met chauffeur

Mestia/Ushguli

Restaurant Lile  GEL 50 =  €14  2hoofd + 2 bier 1 wijn

Taxi naar Ushguli shared €50 voor twee

Minibus van Ushguli naar Mestia terug GEL 40 pp €12

2 nachten Ushguli ; ontbijt/ diner GEL 500 inclusief fooi €140

Taxi shared Mestia naar Tiblisi GEL300 — €90

Tbilisi

Appartement overnachting 3x; €88 totaal

Restaurant Vere ; 1 maaltijd salade + 1 BBQ pork + 2 sap GEL53 €16

Ontbijt in Avocado ( trendy gelegenheid);  2 omelet 2 smoothie 3 cappuccino €23 !

Wasserij 55GEL = “afzetter” €16

Vere Garden €22  2 hoofd 4 sap

Oude Stad 1 milkshake €3.30pp

Fabrika :  1 lemon mint € 1.75. pp

Tip Free Walking Tour Tbilisi GEL 50  = €15 totaal

2 consumpties in Tbilisi € 2.10 totaal

Mtscheta 1 milkshake €3.30

Bolttaxi Tibilisi naar Mtscheta €8 tot €10

Een bier in Vera garden van 0.5liter kost €1.20

Marshrutka Kazbegi  vertrek 11.45  aankomst 14.15

GEL 10 p/p   2.5 uur netto reistijd. Wachttijd: ca 1 uur

Kazhbegi eenvoudige maaltijd voor 2 pers 2 sap €18

Taxi busstation loft GEL 15 afgezet!  5 min.

Kazhbegi eenv maaltijd 2 pers sap €16

Juta 2x thee met caketje €5

Signagi; 2x hoofd karper salade en gegrilde aardapelen 1 liter sap en 0.5l bier. €21

Tibilisi : 2 hoofd + 2 bier/wijn elk totaal €24

Go Trip  Signagi via David Geradja auto met chauffeur  met fooi GEL 300 = €80

Naar Sevan met minibusje vanaf Tibilisi €15 p p.

Armenië

Wat een heerlijk land is dit; wij beginnen aan het Sevanmeer in een houten huisje Sovjet stijl,  heerlijk rustig. De taal is een probleem zoals altijd want bijna niemand spreekt een andere taal dan Armeens of Russisch maar vaak is er wel iemands dochter die (een beetje) Engels spreekt en zo komen we er wel uit. Het meer ligt heel mooi en het koelt flink af avonds want het ligt op 1900 m.

Yerevan

Is een verrassend leuke stad met stijl en een beetje grandeur. Het hart van de stad wordt gevormd door het Plein van de Republiek. Een heel mooi plein met gebouwen in neoklassieke stijl gebouwd tussen 1921 en 1956

Een  geheel nieuw aangelegde winkelstraat een jaar of 15 geleden blijkt nou daar is de Lijnbaan in Rotterdam niks bij vergeleken onvoorstelbaar dat zo’n land zulke luxe winkels en dergelijke heeft Er zijn enorme verschillen tussen rijk en arm, patsers in dure auto’s en vrouwtjes die bloemen verkopen en de nodige bedelaars. De sfeer is heel relaxed maar je ziet wel opvallend veel militairen wat vermoedelijk te maken zal hebben met het conflict over Nagorno Karabach. Je hebt er geen last van en we doen een Free Walking Tour wat een prima startpunt is om een beetje indruk van de stad te krijgen We doen de wandeling samen met Belarussische ouders met twee van hun volwassen kinderen die in het buitenland wonen.

Ons hotel ligt aan de rand op een berg en heeft een zwembad dat wel erg druk is want het wordt ook gebruikt door de buurtbewoners zodat er in de middag heel weinig ruimte is. Desondanks is het wel prettig want het is met 36 graden loeiheet in de middag.

REISDAGBOEK (vervolg)

Het Sevan meer •25 Augustus•21°

Gearriveerd in huisje aan meer met Sovjet inrichting anno 1975 De grens was een makkie, alleen Gele (vaccinatie) Boekje was OK. Armenië is meer Oostblok als Georgië is de eerste indruk. Het Sevanmeer is groter dan bv. het Balatonmeer in Hongarije en de actuele watertemperatuur is 19 graden. Het meer ligt op 1900m hoogte, vandaar. We hadden hier best een nachtje langer willen blijven maar voor het weekend zijn alle huisjes volgeboekt. Morgen gaan we naar de hoofdstad Yerevan.

TIP

Edem Sevan ****; houten huisjes, Sovjet jaren 70 stijl , aan het Sevan meer, €35 per nacht. Er is een restaurant en een strandje met zwemgelegenheid. Vanuit Sevan bereikbaar met taxi in 20 minuten ( richtprijs 2000 DRAM ( = €4,00) in 2021.

Yerevan •27 Augustus •34° Zicht op de berg Ararat vanuit hotelbalkon. Afbeelding onder

Yerevan •28 Augustus •35°

Ons prachtige balkon. Vanmiddag😔Free Walking Tour bij 36 graden Yerevan; Meer dan de helft van de bevolking van Armenië (3 miljoen) woont er.

Regineh Hotel: Prima middenklasse hotel met pool. Kamers hebben prachtig terras met uitzicht op de stad. €40 inclusief ontbijt”

28 Augustus •34° Met een Belarussisch gezin 4,5 uur op Free Walking Tour. Later nog een Nederlandse man met zijn Iraans Armeense vrouw ontmoet in een restaurant. Afwisselend. Mooie stad hoor!TIPFreedom Square | Ազատության հրապարակ (Ազատության հրապարակ)Indrukwekkend

Yerevan•29 Augustus •34°Genocide Museum bezocht

ONZE TIPS

Armenian Genocide Museum-Institute

Mirzoyan Library / Գրադարան “Oud Armeens huis met café. alternatieve atmosfeer. Wel duur: een ginger lemonade kost ruim €4.”

History Museum of Armenia ; “Al 3 maanden gesloten, helaas

Khor Virap (Խոր Վիրապ); bezoek je met Yandex taxi

ONS REISDAGBOEK (vervolg)

Virap Armenia•30 Augustus •38°

In de zinderende hitte dit bekende klooster aan de Turkse grens. De Ararat berg staat in werkelijkheid veel verder af van het complex. De afbeeldingen van dit klooster worden dus met een fikse zoom genomen

Vagharshapat Echmiadzin•30 August•38°Kerken, Kloosters,Kerken & BurgersBlack Star Burger: “Lekkere pomgranate smoothie”

Yerevan•30 Augustus •36° Yerevan City morgen naar Noravank

Areni •31 Augustus •36°

In de Areni wine art B&B gearriveerd. Morgen het Noravank klooster bezoeken. Onze route verder uitpuzzelen. Nb; nog heel veel oude Ladas rijden hier rond😀Areni bereikten we met de taxi via de Yandex app. €35 voor een rit van 120 km.”

Noravank•1 September•34°Een van de mooiste plekken ( wellicht de mooiste) tot nu toe; Noravank klooster in een prachtige omgeving. Zie de video van de route door de kloof.

TIPSNoravank Monastery: “Vanaf Areni dorp taxi 5000 DRAM €9 incl. wachttijd.”

Areni •1 September•34°

Het is nog steeds bloedheet. We zijn het vervolg van de reis aan het uitstippelen Transport is een probleem in Armenie als je niet over eigen vervoer beschikt. Er is weliswaar een soort openbaar vervoer in de vorm van mini/ midi busjes ( Marsjrutka gegeten — er rijden geen gewone bussen — laat staan treinen) maar deze rijden buiten de stedelijke gebieden zeer beperkt en zijn met dit hete weer geen aantrekkelijke optie: de busjes hebben vaak zogenaamd airco maar die werkt niet of nauwelijks , terwijl de ramen vaak gesloten zijn😟. Dan kun je nog beter in Afrika met een soortgelijk busje reizen, daar kunnen tenminste alle ramen open. Rest dus privé vervoer en dat kan prima vanuit de grotere plaatsen met de Yandex app maar die werkt hier dus niet en moeten wij dus met de eigenaar van de B&B ( die gelukkig Engels spreekt) iets regelen. En …….het is geregeld ; Voor Dram 22000 (een kleine €40) naar Tatev (145 km) maar we doen er nog wat stops bij zodat er nog een paar duizend bij komt.😃

TIP:

Areni Wine ArtBed and Breakfast :

“Wij verbleven hier 2 nachten en betaalden voor overnachting met ontbijt en diner en tussendoortjes totaal €90”

Halidzor•2 September• 33°

Over een af en toe erg hobbelige weg met regelmatige gaten aangekomen in Old Halidzor. De chauffeur in zijn oude Mercedes reed er stevig op los maar wist op het eind de weg niet; zijn google maps deed het niet maar die van mij wel😀 Dus heb ik het laatste stuk genavigeerd Stop gemaakt bij Saji waterval.

Old Halidzorhotel “Leuke houten huisjes”/ ACBA-Credit Agricole Bank, “Goris” branch : “Je kunt in Armenië max 150.000 dram in een keer pinnen met je bankpas of creditcard ”

Halidzor •3 September•26° Katvriendelijk gebied, Lekker ontbijtje van ons🤣

Tatev Cable Car Armenië •3 September•25°

Met bijna 6 km de langste kabelbaan ter wereld aan een stuk, dus zonder tussenstations. Spectaculair! Wings of Tatev Aerial Tramway / spectaculaire kabelbaan met langste overbrugging zonder tussen station ter wereld.

Halidzor •4 September• 21°

Sinds gisteren is de temperatuur flink gedaald van ongeveer 33 naar een max van ruim 20 graden. Gisteravond buiten zelfs een fleece aangedaan en vannacht heeft het flink gewaaid. Nu zonnig en fris. Wel lekker na al die hitte🤘Vandaag een hike van 4 uur gepland, prima weer dus!

Devils Bridge Hike Armenia •4 September•21°Een wandeling van 5 uur die ” easy ” zou zijn maar “heavy” uitpakte. Als slot met een oude Lada terug naar ons huisje.

TIPS

Old Halidzorhuisjes op een prachtige plek; uitmuntend eten!

Devil’s Bridge | Սատանի կամուրջ: “Armenia Hike app. Wandeling Tatev naar Devils Bridge 6.7 km ( ingekort door ons bij begin) Kwalificatie Easy. Ons oordeel: (zeer) pittig; over 5 km 5 uur doen is veel”: “Veel geklauter en afdalen. Je moet een redelijke conditie hebben om dit te lopen. : “Hike van Tatev naar devils bridge is wel gemarkeerd met rood-wit. Wel de navigatie erbij houden”

Goris•5 September•22°

Typische Oostblok plaats. Somber weer maakt het gevoel nog wat sterker. Morgen naar grotwoningen over een lange enge hangbrug. Op een van de plaatjes is er al iets van te zien geloof ik. Verder niet veel bijzonders in deze plaats. Voor overmorgen vervoer (auto met chauffeur) regelen naar het Sevan meer. Gaat €52 kosten.TIPDe Luxe Lounge Café: “Goed eten voor een redelijke prijs. Men spreekt wat Engels.

Khndzoresk •6 September•23°

Enge hangbrug over ravijn met grotwoningen. Het lijkt hier een beetje op Cappadocië al ben ik daar nooit geweest. De brug durfde ik niet over, Anne-Marie wel. Een van de chauffeurs liet mij praten via de telefoon met een broer die in Dokkum al twintig jaar werkt als timmerman😀. Zijn zus komt ook aan de telefoon. MUST SEEKhndzoresk Bridge : “Wiebelende hangbrug over een ravijn voor wie geen hoogtevrees heeft. Ik wel🙃”

TIPCafe Tur-bazaRetro Sovjet restaurant. : “Beste plek om de piramidebergen te zien”

Sevan meer•19°. Na een autorit van 3,5 uur gearriveerd aan het meer in een leuk huisje Het complex doet een beetje Deens? aan maar er zijn geen Deense roots hier. Gisteren BBQ vis gegeten met een fles rode wijn totaal €15. Nog best veel gasten hier in het naseizoen doordeweeks, veel Russen maar ook gasten uit India. Het is nu te koud om nog het water in te gaan, let wel we zitten hier op 1900m hoogte. TIPS

Lavash Hotel: “Leuke huisjes aan het meer”Lake Sevan | Սևանա լիճ: 

“Van Goris naar Sevan is 165 km in 3,5 uur We betaalden 30000 dram = ruim €50 voor een auto met chauffeur.”

Armenie; Hoe kom je er (zomer 2021)?

De beste manier om er te komen is via Georgië. Vanaf Eindhoven waren er 2 vluchten per week naar Kutaisa in Georgië. Vandaar via de hoofdstad Tbilisi naar Armenië (bus,trein) is een makkie. Door Covid zijn deze vluchten momenteel opgeschort. Vanaf Armenië zijn er geen rechtstreekse vluchten naar Nederland. Momenteel is de beste optie om de Wizzair vlucht van Wenen naar Yerevan te nemen. Ik zag hem al voor €48 ( nb meestal ben je eerder €148 kwijt 🙃). Vanaf Eindhoven neem je dan een Ryanair vlucht (€40) naar Wenen bijvoorbeeld. Een eventuele overnachting in Wenen komt er dan nog bij maar al met al blijft dit de goedkoopste optie. Let wel de kosten zijn natuurlijk excl. ruimbagage! NB Wij vliegen terug van Yerevan via Kiev en Istanbul naar Amsterdam. Wij hebben onze oorspronkelijke Turkish Airlines vlucht van Tbilisi via Istanbul naar Amsterdam omgezet naar een vlucht vanaf Kiev omdat Georgië een zeer hoogrisicogebied is geworden met al de bijbehorende rompslomp (Quarantaine , pcr test ed).

Van Yerevan naar Kiev hebben wij een extra vlucht geboekt met het Oekraïense Sky Up.

Eten in Armenië• De BBQ is in Armenië ( en Georgië) werkelijk geweldig, vooral de BBQ pork is top, heerlijk knapperig met een rookaroma. Hier aan het meer gisteren een BBQ van de Sevanforel gegeten. Als kruiden gebruikt men veel dille, thijm en koreander. Vanmiddag heb ik een kebab van rivierkreeftjes gegeten ( zie plaatje). TIPLavash Restaurant: “Top restaurant. Heerlijke (vis) BBQ voor rond €6 Alleen de kebab van rivierkreeftjes is wat prijzig, € 10 per spies. ”t

Sevan 16° Het is hier al een weekje herfstachtig weer in Armenië ( althans in de hoger gelegen gebieden waar wij zijn, in Yerevan is het nog steeds tegen de 30). Gisteren was hier een zonnetje met een harde koude wind van het meer. Voorgaande weken was het (te) heet. Veel verschillen dus. Vanaf morgen schijnt het weer een opgaande lijn te vertonen. Lekker voor de laatste dagen als we gaan wandelen in het Dillian gebergte. Het restaurant behorend bij dit complex was het aangenaamste van onze reis (tot nu toe); Heel sfeervol ingericht met maritieme details, over de muziek is nagedacht, voornamelijk Engelstalige jazz en songs. Het eten was er fantastisch tot in de kleine details.Bashinjaghyan restaurant in Dillian €€ : “Absoluut een topper, sfeervol ingericht.”

Dillian •15° Ons vakantiehuis hier stelt niet teleur 😆. Zie de 6 afbeeldingen onder.

TIPS :

Kchuch restaurant Dilijan/€€

Flying Ostrich by Dolmama€€€ prima BBQ

Lake Parz Dillian• 20° Dillian is een beetje het “Wassenaar” van Armenië. Er wonen veel “BAers” en het valt op dat je hier ook meer Engels hoort spreken. Er zijn ook een paar exclusievere restaurants waar je ook nog steeds heel betaalbaar kunt eten. Een heus museum met ook wat moderne kunst. All the way blijft het Armenie met veel verwaarloosde gebouwen en Lada’s naast oude Mercedessen. Een taxiritje kost vaak maar €0.60.

Wandelen rond de plaats Dillian•

Je kunt hier heerlijk wandelen in de ruime omgeving. Dankzij Hike Armenia app vind je altijd wel een wandeling; easy, moderate en difficult. De Easy wandelingen zijn overigens pittig genoeg voor ons. De Transcaucasiatrail loopt ook door dit gebied.

RESTAURANT TIP YEREVAN

Abovyan 12: Top. Tuinrestaurant met heerlijke BBQ”

Yerevan; Wat een bruisende stad💢💥

Afrolab; koffietent in centrum;  “Hotspot”. de Cappuccino doet NL prijsniveau”

Geghard Monastery | Գեղարդի տաճար (Գեղարդի տաճար) : “Must See.

TRANSPORT: heen: Yandex taxi = vanaf Yerevan ca 6000 dram = €12. Terug: geen Yandex mogelijk, vraag bij parkeerwacht naar een taxi !”

Garni Tempel° Waardig afscheid van het Armeense landschap.

TRANSPORT; heen en terug met Yandex taxiappGarni Temple (Գառնու տաճար) : “Prachtig uitzicht bij deze Romeinse tempel uit het jaar 200”

Yerevan Airport •33°

Vanmiddag naar Kiev, 3 uur durende vlucht.

Wat een tegenstellingen in Armenië; dure auto’s naast stokoude Lada’s. Bedelende vrouwtjes naast rijke patsers. Heel extreem. Groot verschil tussen de hoofdstad en het ” platteland”. Leuk land, vriendelijke mensen, je wordt nooit afgezet. Jammer van de taalbarrière. Russisch is hier het “Engels”, logisch gezien het Sovjet verleden.

Kiev Borispyl Oekraine••23° Even op chic. Lekker gegeten in een gastrobarTIP

Sol Gastrobar (Соль Гастробар): “Prima. Tweegangen menu gem. €42”

LeGrand hotel; prima overnachtingsplek bij Kyiv Boryspil AirportWaarschuwing: “Taxi standplaats bij luchthaven is in handen van Maffiosi. Men vraagt 500, €17 voor een ritje naar het naburige Borispyl terwijl 150 gebruikelijk is. Koop een simcard (€5)op de luchthaven en neem een Uber en je hebt je simcard in een ritje al meer dan terug verdiend!”

ARMENIE ALGEMEEN

Inwoners; 3 miljoen. Oppervlakte is driekwart van Nederland

BNP per hoofd van de bevolking $ 4214 Nederland $52.304

Godsdienst: Armeens Apostolische kerk (Christelijk)

Taal; Armeens met eigen letterschrift

Geschiedenis;

Sim enzo; Bij de grens kun je geen simcard kopen; vervolgens in Sevan een Beeline simcard gekocht maar ben ik niet tevreden mee; vaak slecht of geen signaal. Vervolgens in Yerevan een MTS simcard erbij gekocht; dat werkt beter .

Handige apps;

Accommodatie; Wij gebruiken altijd Booking.com; is superieur ten opzichte van andere apps en werkt heel goed in Armenië.

Voor taxi; Yandex GO ; werkt prima in de grotere plaatsen en ook soms tussen grote plaatsen onderling als van Dillian naar Yerevan. Voor lange afstanden buiten Yerevan kun je het beste een taxi regelen bij je accommodatie. Prijzen gelijk aan die van Georgië. Een flinke rit van een 4/5 uur komt op €50 tot € 60 . Wel eventueel onderhandelen!

Indicatie;

Yerevan – Areni €35 ; Areni- Tatev €44; Goris – Sevan €52; Sevan – Dillian €20 ; Dillian – Yerevan €17 (Yandex)

Als alternatief kun je de Marshrutka gebruiken. Voor de verbinding Tbilisi -Sevan – Yerevan hebben wij dat ook gedaan. Dat is natuurlijk veel goedkoper als een taxi. Buiten een aantal hoofdverbindingen is het gebruik van dit middel tijdrovend en dienstregelingen zijn nergens te vinden op internet en ook op locatie is het erg lastig om er achter te komen wanneer er een busje vertrekt. (taalprobleem!).

Het vervoer per trein speelt geen rol met uitzondering van de (nacht)trein Tibilisi – Yerevan v.v. Zie Seat 61 voor info.

Voor wandelen; HIKEarmenia; heel goed idee; alleen staan er maar weinig lichte (Easy) wandelingen op en als ze als Easy zijn aangegeven kan het toch nog behoorlijk pittig zijn ( zie onze hike naar Devils gate!

ARMENIE PRIJSNIVEAU

Sevan :

Taxi naar hotel    20 km 2000 dram € 3.80

Sim Card Beeline 30 gb  €15

MTS 10 GB € 9

Hotel oostblok huisje € 35 per nacht

Eenvoudige maaltijd meervis en 2 x 0.33 bier €14

Yerevan:

Hotel €40 incl ontbijt

Bij het zwembad, verse sap = Dram 1000 =€1.80,

Mariott hotel; 2 smoothies (duur!) 4600 dram €8.20

Zeituna restaurant 2x hoofd 2x sap €18

Kinkhali House 2 soep 1 salade 2 softdrink €17

Free Walking Tour TIP  4,5 uur !! €25

2 bolletjes ijs 2x +  1 x verse sap €8  in shoppingmall!

Mirzoyan Library ; 2x ginger lemonade (duur!) €8,15

Avtoyan 12 restaurant €36.50 incl 2 cocktails (€3.50 tot 4.00 per stuk)

Abvoyan 12 restaurant 2 hoofdgerechten voor 2 bier + 1 cocktail €29;   andere dag €33

Excursie Yerevan omgeving van 5 uur via Viator €45 per 2

Taxiritje  900 dram €1.75

Restaurant Avtoyan 12 :  2 hoofd 4 bier ; €22

Afrolab (hippe tent) uitgebreid ontbijt voor twee € 23

Yandex taxi ;  van Yerevan naar Areni: €35

Taxi van Areni naar Noravank 5000 Dram €9 + 1 uur wachttijd

Areni;  restaurant bij grot  2x buckthorn 700 dram €1.30)  ( verg. Yerevan 2000!)

2 nachten Areni wine art vp DRAM 55000 (€90) incl fooi 60.000.

Auto met chauffeur  van Areni naar Tatev €44

Tatev;

Taxiritje old Halizdor cableststation 10 min DRAM 1000(1.80)

Old Halizdor 2 hoofd ( w.o BBQ) en 2 bier  ieder  totaal €18

Old Halizdor: glas wijn €1,60

Eten in restaurant voor 2 + bier en 1 wijn €17

Goris

Lounge café  eten voor 2 en 1 dessert geen drank €16

Taxi naar grotwoningen heen en terug+ twee uur wachttijd €13

Taxi van Goris naar Sevan = 30.000 (€52) 3.5 uur 162km

Sevan;

Hotel Lavish vis bbq + 2 bier 0.33 + fles rode wijn €15!

Taxi Sevan naar Dillian = €20

Dillian;

Restaurant Kuch *** 2 hoofdgerechten 1 x voorgerecht en  1 dessert 3 bier 0.33  €29

Restaurant Ostrich 2 hoofgerechten voor €33  + 1 liter limonade

Restaurant Kuch 2 x hoofdgerecht en 2x dessert 2 x0.33 bier €23

Yandex taxi van Dillian – Yerevan, 75 km = €17

Kiev Amsterdam via Istanbul•21° Backhome

EINDE